Firmy zobowiązane do zapłaty podatku
Podatek minimalny obejmie spółki oraz podatkowe grupy kapitałowe, mające siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, które w ramach działalności operacyjnej ponoszą stratę lub wykazują określony niski wskaźnik dochodowości (udział dochodów w przychodach w wysokości nieprzekraczającej 2%).
Kto nie musi płacić podatku minimalnego
W określonych sytuacjach firma może być zwolniona z tego podatku, nawet jeśli spełnia powyższe warunki. Zwolnienie obejmuje:
Małych podatników
Małym podatnikiem jest firma, której przychody ze sprzedaży (razem z VAT) nie przekroczyły w poprzednim roku 2 mln euro. Kwota ta przeliczana jest na złote według średniego kursu euro z pierwszego dnia roboczego października poprzedniego roku podatkowego.
- W 2024 z podatku będą zwolnione firmy, których przychody w 2023 r. nie przekroczyły 9 218 000 zł.
- W 2025 z podatku będą zwolnione firmy, których przychody w 2024 r. nie przekroczyły 8 569 000 zł.
Podatnicy, którzy rozpoczęli działalność w tym lub 2 poprzednich latach podatkowych
Firmy, które zaczęły działalność w bieżącym lub dwóch poprzednich latach podatkowych,są zwolnione z płacenia podatku minimalnego przez pierwsze trzy lata. Przykładowo, firma, która rozpoczęła działalność w 2024 r., nie zapłaci podatku minimalnego w latach 2024–2026. Analogicznie, przedsiębiorstwo powstałe w 2022 r. będzie zwolnione z podatku minimalnego w 2024 r.
Niestety, nie każda zmiana statusu firmy jest traktowana jako rozpoczęcie działalności. Przedsiębiorstwo będzie zwolnione z nowej daniny, jeśli nie powstało poprzez:
- przekształcenie, połączenie lub podział, oprócz przekształcenia spółki w inną spółkę,
- przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki niebędącej osobą prawną,
- wniesienie na kapitał spółki przedsiębiorstwa, jego części lub majątku o wartości powyżej 10 000 euro przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej,
- wniesienie na kapitał spółki majątku z likwidacji innych podmiotów przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, jeżeli posiadały udziały (akcje) w likwidowanych podmiotach,
- wniesienie na kapitał spółki przedsiębiorstwa, jego części lub majątku o wartości powyżej 10 000 euro, w roku podatkowym utworzenia spółki i w roku kolejnym, przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej.
Podmioty, w których udziałowcami są wyłącznie osoby fizyczne i nie posiadają udziałów winnych podmiotach (podmioty o prostej strukturze własnościowej)
Kolejna grupa podatników zwolnionych z podatku minimalnego to podmioty o prostej strukturze własnościowej, bez złożonych powiązań. Są to spółki, w których udziałowcami, akcjonariuszami lub wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne.
Aby spółka mogła skorzystać ze zwolnienia nie może posiadać:
- bezpośrednio ani pośrednio więcej niż 5% udziałów lub akcji w kapitale innej spółki ani więcej niż 5% praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną;
- innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu o charakterze powierniczym.
Podatnicy, których przychody są niższe o 30% w stosunku do roku poprzedniego
Wyłączeni z podatku minimalnego są również podatnicy CIT, którzy osiągnęli w danym roku przychody niższe o co najmniej 30% w stosunku do poprzedniego roku. To oznacza, że samo osiągnięcie niższego dochodu lub poniesienie straty nie zawsze oznacza obowiązek zapłaty podatku minimalnego. Aby to ocenić, konieczne będzie porównanie przychodów z poprzednim rokiem. Jeśli okaże się, że przychody spadły rok do roku o co najmniej 30%, to podatek minimalny generalnie nie będzie naliczany.
Podatnicy, którzy osiągnęli niską rentowności w jednym z trzech poprzednich lat
Rentowność to udział dochodu w przychodzie, określony analogicznie jak do podatku minimalnego. Jeśli rentowność wyniesie co najmniej 2% (w tym przypadku bierze się pod uwagę równe 2%, inaczej niż w pozostałych przypadkach) spółka będzie zwolniona z podatku. Próg liczy się dla trzech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który dokonywana jest analiza podatku.
Na przykład, jeśli w 2021 r. lub 2022 r. lub 2023 r. próg rentowności wyniósł co najmniej 2%, firma będzie zwolniona z podatku minimalnego za 2024 r.
Podmioty wchodzące w skład grupy spółek
Aby można było skorzystać z tego wyłączenia, trzeba spełnić kilka warunków:
- Podatnik musi być częścią grupy co najmniej dwóch spółek, w której jedna ze spółek posiada przez cały rok co najmniej 75% udziałów (bezpośrednio lub pośrednio) w kapitale innych spółek w tej grupie.
- Rok podatkowy wszystkich spółek w grupie musi być taki sam.
- Łączny udział dochodów wszystkich spółek w ich łącznych przychodach musi przekraczać 2% w skali roku. Dochody i przychody liczy się w sposób podobny, jak przy ustalaniu podatku minimalnego.
Podatnicy postawieni w stan upadłości, likwidacji lub objęci postępowaniem restrukturyzacyjnym
Firmy, które zawarły umowę o współdziałanie z organami podatkowymi
Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zawrzeć z podatnikiem, na jego wniosek, umowę o współdziałanie. Natomiast dotyczy to tylko podmiotów o wysokich przychodach, które przekraczają 50 000 000 euro.
Podmioty będące przedsiębiorstwem finansowym
Podatek nie dotyczy przedsiębiorstw finansowych, takich jak:
- bank krajowy,
- instytucja kredytowa,
- spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa oraz Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo- Kredytowa,
- firma inwestycyjna,
- towarzystwo, zarządzającego alternatywną spółką inwestycyjną, spółkę zarządzającą oraz zarządzającego z Unii Europejskiej,
- krajowy zakład ubezpieczeń oraz zagraniczny zakład ubezpieczeń,
- krajowy zakład reasekuracji oraz zagraniczny zakład reasekuracji,
- dobrowolny fundusz,
- otwarty fundusz,
- pracowniczy fundusz,
- towarzystwo,
- pracodawca zagraniczny,
- zarządzający zagraniczny,
- fundusze inwestycyjne otwarte oraz alternatywne fundusze inwestycyjne utworzone na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych,
- kontrahent centralny,
- centralny depozyt papierów wartościowych.
Podmioty będące instytucją finansową
Instytucje finansowe to podmioty zajmujące się świadczeniem usług finansowych polegających na odpłatnym nabyciu od wierzyciela wierzytelności z umów sprzedaży towarów lub świadczenia usług pomiędzy tym wierzycielem a dłużnikiem.
Spółki prowadzące gospodarkę komunalną
Doprecyzowując, chodzi o podmioty, o których mowa w rozdziale 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 679), np. spółki tworzone przez jednostki samorządu terytorialnego.
Podmioty, których większość przychodów innych niż z zysków kapitałowych powstało ze szczególnej działalności
Szczególną działalnością jest:
- transport międzynarodowy statków morskich lub powietrznych,
- wydobycie surowców, których ceny zależą od notowań rynków światowych,
- działalność lecznicza,
- transakcja,której cena lub jej sposób określenia bazuje na przepisach ustaw lub wydanych na ich podstawie aktach normatywnych.
Podatnicy będący przedsiębiorstwem górniczym otrzymującym pomoc publiczną
Przepisy precyzują, że pomocą publiczną jest pomoc na podstawie ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. z 2022 r. poz.1309).
Jeśli okaże się, że spółka spełnia warunki do zwolnienia, analiza podatku minimalnego może zakończyć się na tym etapie. Pozwoli Ci to zaoszczędzić wiele godzin dalszej pracy nad podatkiem minimalnym. W kolejnych wpisach z serii o podatku minimalnym przybliżymy kwestie związane ze sposobem liczenia podstawy opodatkowania.
Nasze wsparcie
Z powodu dużej liczby nieprecyzyjnych określeń, w praktyce pojawiają się liczne wątpliwości dotyczące tego, czy dany podmiot powinien podlegać nowym regulacjom, czy też być z nich zwolniony. Jeśli pojawi się potrzeba wsparcia w interpretacji nowych przepisów, zachęcamy do kontaktu z ekspertami OVERTA.